Uzay Hukukunda Devlet Egemenliği ve Mülkiyet

Uluslararası hukukun bir alt disiplini olan uzay hukuku, 20. yüzyılda uzay teknolojisinin gelişimiyle birlikte ortaya çıkmıştır. Uzayın hukuki statüsü, BM nezdinde kabul edilen uluslararası antlaşmalar ve BM Genel Kurul kararlarıyla şekillenmiştir. Uzay Çağı'nın başlangıcında öncelikle uzayda ve gök cisimleri üzerinde devlet egemenliği tartışılmıştır. Zaman içinde teknolojinin gelişmesi ve uzay faaliyetlerine yeni aktörlerin katılması, uzayın hukuki statüsünü mülkiyet hakları bakımından da ele almayı gerektirmiştir. Uzay antlaşmalarıyla oluşturulan düzende uzay, hiçbir devletin egemenliğine tabi olmayan uluslararası bir alan olarak düzenlenmiştir. Teknolojinin gelişimi, uzaya erişim imkânının artması ve uzayda değer taşıyan kaynakların keşfedilmesiyle devletler uzay hukuku düzenlemelerini menfaatleri doğrultusunda yorumlamaya ve özel kişiler de uzayda mülkiyet hakkı iddialarında bulunmaya başlamışlardır.

Bu çalışma ile uzay hukukunun temel problemlerinden biri olan uzayda devlet egemenliği ve mülkiyet sorununu güncel teknolojik gelişmeler ve doktrindeki tartışmalar bağlamında ele almak ve uzay hukukunda mülkiyet hakları konusundaki belirsizliklere işaret ederek yeniden düzenleme ihtiyacını değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bilim Dalında “Uzayda ve Uzaydaki Gök Cisimleri Üzerinde Devlet Egemenliği ve Mülkiyet” başlığıyla yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış ve jüri üyeleri Dr. Öğr. Üyesi Berat Lale AKKUTAY (Danışman), Doç Dr. Cavid ABDULLAHZADE (Üye), Doç. Dr. Ali İbrahim AKKUTAY (Üye) önünde 25.01.2019 tarihinde savunularak oybirliği ile kabul edilmiştir. Savunmadan sonra yapılan küçük düzeltme ve güncellemelerle birlikte çalışma yayıma hazır hale getirilmiştir.