Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yıl Dönümüne Armağan: İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Çerçevesinde Araştırmalar

“Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet pâyidar kalacaktır.”
M. Kemal ATATÜRK

İnsanlık tarihinde yüz, iki yüz, üç yüz… yıllık kesitler önemlidir. Bu durum ülkeler için de geçerlidir. Ülkeler tarihlerindeki mihenk taşı görevi üstelenen dönemleri, dönüşüm ve değişime yönelik olayları kutlamaktadır. Fransızlar, Fransız ihtilalinin 200’üncü yılını, ABD kuruluşunun 200’üncü yılını, Yunanistan Osmanlı’dan bağımsızlığını alışının 200’üncü yılını, Çin ise Çin Komünist Partisi’nin 100’üncü kuruluş yıldönümünü çeşitli etkinliklerle kutlamışlardır. 
Türkiye’de de 2023 yılı boyunca “Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı” muhtelif etkinliklerle kutlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında; bu genç, dinamik devletin nereden başlayıp nereye ulaştığını farklı disiplinler ışığında kavramak önemlidir. Disiplinerarası bilimsel çalışmalar, geçen bir asrı layıkıyla anlama adına farkındalık oluşturacaktır.  İstanbul Gelişim Üniversitesi’nde de Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını kutlamak amacıyla birçok etkinlik gerçekleştirilmiştir. Doç. Dr. Emrah DOĞAN ve Doç. Dr. Nezire Gamze ILICAK YÜCEL editörlüğünde hazırlanan bu çalışmanın amacı da benzerdir. Bu çalışmada; ekonomi, dış politika, AB, dış ticaret, pazarlama, sosyal yaşam ve sosyoloji gibi konulara yer verilmiştir. Doç. Dr. Gülgün ÇİĞDEM, kırılganlık ve istikrar bağlamında Türkiye’nin ödemeler dengesi bilançosunun analizini yapmıştır. Özellikle dış ticaret işlemleri sonucu ortaya çıkan dış ticaret açığı ve cari açığın doğurabileceği sonuçları ele almıştır. Cari açık sorununun çözümüne ilişkin önerileri dikkate değerdir. Doç. Dr. Adnan DUYGUN, Cumhuriyet Dönemi’nde açılan beş üniversite örneğinde yazılan pazarlama tezlerinin bibliyometrik analizini yapmıştır. Analizde lisansüstü tezler; konuları, nitel ve nicel özellikleri itibariyle değerlendirilmiştir. Doç. Dr. Ebru Gül YILMAZ, “100 Yılın Dış Ticaret Hikâyesi: Atatürk’ün Çok Değerli Anısına” isimli çalışmasında Cumhuriyet Dönemi’nin dış ticaretini, dönemler itibariyle ele almış ve her dönem için egemen olan politikalara vurgu yapmıştır. Bu çalışmada; Lozan Antlaşması’nın gümrük tarifeleri üzerindeki olumsuz etkisi, ülke içerisinde ve dış dünyada (1929 Buhranı) meydana gelen olayların dış ticarete tesiri incelemiştir. Arş. Gör. Burçin ÇAKIR GÜNDOĞDU ile Dr. Öğretim Üyesi Emre GÜNDOĞDU, Türkiye’nin yenilenebilir enerji stratejisinin temel dinamiklerini ele aldıkları çalışmada; Türkiye’nin enerji ihtiyacı ve dışa bağımlılığına değinerek, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmenin dışa bağımlılığı azaltacağını ve arz güvenliğini artıracağını vurgulamıştır. Doç. Dr. Hacer GÜLŞEN, “Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Milli Edebiyat Anlayışının İzleri: Adı Memleket Olan Edebiyat” başlıklı yazısında 1923-1940 dönemini ele almıştır. Bu dönemi, cumhuriyet öncesi dönemle karşılaştırmıştır. Bu dönemin ulus devlet anlayışının bir sonucu olarak “Milli Edebiyat Dönemi” olduğu belirtilmektedir.  Dr. Öğretim Üyesi Raheb MOHAMMADI GHANBARLOU, Türkiye Cumhuriyeti devrimlerinin İran’a yönelik etkilerini incelemiştir. Çalışmada, Rıza Şah PEHLEVİ ve Mustafa Kemal ATATÜRK’ün aynı dönemin insanı olduğu ve her iki liderin de modernleşme projesi başlattığı ifade edilmiştir. İran ve Türkiye'deki modernleşme sürecinin kaderinin farklı bir yol izlediği vurgulanarak sosyolojik temellerin altı çizilmiştir. Doç. Dr. Fatma Gül GEDİKKAYA “Cumhuriyetin 100. Yılında Türk Kadınının Siyasal Temsili” başlıklı çalışmasında, Batı ülkeleri ile Cumhuriyet dönemini karşılaştırarak kadınlara verilen haklar ile siyasi katılımın Cumhuriyet kadınları için önemine vurgu yapmıştır. Dr. Öğretim Üyesi Sibel ZENGİN ise çalışmasında Türkiye’nin 60 yılı aşkın süredir devam eden AB tam üyelik savaşımını ele almıştır. Çalışmada 1959 yılında başlayan ve 1963 yılında imzalanan Katma Protokol ile devam eden tam üyelik sürecinin 1970’li yıllarda kesintiye uğradığı ve 1987 yılında yeniden tam üyelik başvurusunun yapıldığı, 2005 yılından itibaren de katılım müzakerelerinin sürdüğü ve bu süreçte başta Kıbrıs olmak üzere yaşanan gelişmelerin üyeliği nasıl negatif etkilediği belirtilmiştir. 
Arş. Gör. Tünay ARAS ise Lozan Barış Antlaşması ile ilgili algı ve tartışmalar konusunu ele almıştır. Çalışmada Lozan Antlaşması ile ilgili kamuoyunda bir ikilik bulunduğu ifade edilmiş ve bunun nedeninin akademik olmaktan ziyade politik olduğu vurgulanmıştır. 
Cumhuriyet’in 100. Yılı anısı adına akademik çalışmalarıyla katkı sunan İstanbul Gelişim Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi akademisyenleri; Doç. Dr. Gülgün ÇİĞDEM, Doç. Dr. Adnan DUYGUN, Doç. Dr. Ebru Gül YILMAZ, Arş. Gör. Burçin ÇAKIR GÜNDOĞDU, Dr. Öğr. Üyesi Emre GÜNDOĞDU, Doç. Dr. Hacer GÜLŞEN, Dr. Öğr. Üyesi Raheb MOHAMMADI GHANBARLOU, Doç. Dr. Fatma Gül GEDİKKAYA, Dr. Öğr. Üyesi Sibel ZENGİN ve Arş. Gör. Tünay ARAS’a teşekkür ederim. Ayrıca bu çalışmanın editörlüğünü yürüten Doç. Dr. Emrah DOĞAN ve Doç. Dr. Nezire Gamze ILICAK YÜCEL ile editör yardımcılığını yürüten Arş. Gör. Selin YALÇINTAŞ ve Arş. Gör. Onur KAYA’ya emek ve katkıları için teşekkür ederim. 
Cumhuriyet’in 100. yılını, “Cumhuriyeti” bizlere armağan eden Mustafa Kemal ATATÜRK ve arkadaşlarını rahmet ve minnetle anarak kutlar, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilelebet pâyidar olmasını dilerim.

Prof. Dr. Kenan AYDIN                        27.03.2024
Dekan