Paleontoloji ve Evrim_{Felsefi Bir Yaklaşım}

Paleontoloji yeryüzündeki yaşamın tarihini anlayabilmek için fosilleri kullanır. Fakat sadece fosil kayıtlarındaki şablonları ve yönelimleri belgelemekle uğraşmaz; aynı zamanda bunların altında yatan evrimsel süreçlere dair sonuçlar da çıkarmaya çalışır. Darwin, Türlerin Kökeni'ni yayımladığında, daha yaşlı türler ile daha genç olanlar arasındaki “kayıp halkalar”ın neden bulunamadığına ilişkin bir açıklama getirmek zorunda kalmıştı. Bu konuda Darwin, jeoloji kayıtlarının tam olmadığını, tarihöncesi yaşam hakkındaki bilgilerin azımsanmayacak kısmının jeolojik süreçlerle ortadan kalktığını ileri sürmüştü. Onun bu hamlesi paleontolojinin evrim hakkında bize yeni bir şey öğretemeyeceği yönünde bir yoruma yol açtı. Ancak 1970'ler ve 80'lerde eksik halkalarla ilgili varsayım, paleontologlarca değişik şekillerde sorgulanmaya başlandı. Hatta biliminsanları, fosil kayıtlarının eksik olduğu varsayımının kendisini de araştırma konusu haline getirdiler. Toplanan fosil örneklerinin, bütünü homojen bir şekilde temsil etmediği durumları anlayabilirsek, kuramda düzeltmeler yapmanın da mümkün hale geleceğini düşünüyorlardı. Bu biliminsanları paleontolojinin epistemolojisini, bizzat paleontolojinin parçası haline getirdiler.

Evrimin nedeni olarak doğal seçilim ne kadar önemlidir? Evrimsel tarihin akışı ne ölçüde şansa bağlıdır? Evrim ilerlemeci midir? Bizim gibi dil ve alet kullanan zeki yaratıkların evrimi kaçınılmaz mıdır yoksa varlığımızı tarihsel rastlantılara mı borçluyuz? Kitapta görüşlerine yer verilen yeni paleontologlar bu sorulardan bazılarının yanıtına dair ipuçlarının fosil kayıtlarında yattığını düşünüyorlar.

Paleontoloji ve Evrim, felsefi düşüncelerin paleontolojiyi derinden etkilediğini öne sürüyor; evrime dair paleobiyoloji devriminin ortaya çıkardığı bazı büyük fikirler ve sorular için felsefi eğilimi güçlü bir rehber olmayı amaçlıyor.

Doç. Dr. Derek Turner Connecticut Kolej'de felsefe bölümü başkanıdır. Felsefe, mantık, Biyo-etik, çevre, bilim felsefesi ve Darwin konularında dersler vermektedir. Making Prehistory: Historical Science and the Scientific Realism Debate (Cambridge, 2007) isimli kitabın ve çok sayıda makalenin yazarıdır.