Kelam ve Bilim

-Rü’yetullah Tartışmalarında Görme Kuramları-
İnsanın, belki de merak duygusunun neticesi olarak hissettiği anlam arayışına cevabı olmadığını söylese de bilim, ortaya koyduğu açıklamalarla bu konuda dolaylı bir çözümlemeye kaçınılmaz olarak
yol açmaktadır. Bilimsel bilginin duyu ve algıya daha doğrudan konu olması ise insana bir şey söyleme kaygısı taşıyan her sistemin bu bilgi alanı ile kuracağı ilişkinin niteliğini sorgulamasını gerektirmektedir. Bu nedenle, anlam arayışının cevabı olan ya da en azından bu iddiaya sahip olan dinin, bu çözümlemelerle zorunlu olarak ilişki kurması ve buna ilişkin bir tavır geliştirmesi gerekmektedir. Kelamın mutlak hakikate ilişkin bilgiye sahip olduğu ve bunu insanlarla paylaştığı iddiası da bahsi geçen gerekliliği ortaya çıkarmaktadır. Bu açıdan, kelam yaparken bilimsel bilgi ile kurulması gereken ilişkinin nasıllığı araştırılmayı hak eden bir konudur. Bu araştırma, tarihte benzer bir tecrübe yaşamış kelamcıların ilk dönemlerin arayış içerisindeki zengin ve tartışmaları atmosferinde konuya ilişkin olarak geliştirdikleri cevaplardan ipucu alma lüksüne sahiptir. Elinizdeki çalışmanın amacı da budur. Ancak bu sorgulamanın tam olarak gerçekleştirilmesi bir bütün olarak kelamın yine bir bütün olarak döneminin bilimine bakışının tespitiyle mümkün olsa da, bir çalışmanın kaldırabileceği yükün sınırlılığı konunun rü’yetullah meselesi ve bu meselede içkin görme kuramları gibi sınırlı bir çerçeve üzerinden çözümlenmesini gerektirmiştir