Kazak Destanları 1

Türkmenlerin "Köroglı" Özbeklerin "Göroğli", Kazakların "Köruğlı", Azerbaycan Türklerinin "Koroğlu" Anadolu Türklerinin ise "Köroğlu" olarak adlandırdıkları destan, uzun tarihî süreç içinde Osta Asya'dan Tuna Boyları'na, Sibirya'dan Kuzey Afrika'ya kadar geniş bir coğrafi alana yayılmıştır. Türk boyları ile birlikte Arap, Ermeni, Tacik, Gürcü vb. halkların sözlü kültür geleneğinde yer alan destanın yayıldığı her yeni bölgede, sosyal, kültürel tesirlerle bir takım değişikliklere uğradığı görülmektedir. Köroğlu destanının bu kadar geniş alana yayılmasının sebepleri nelerdir? Belli bir bölgede ortaya çıkıp sosyal ve tarihî bir takım ilişkiler sayesinde mi başka bölgelere
yayılmışlardır veya anlatıcıların destan kahramanı mahallî ve ideal karakteristik özelliklerle donatması mı onun coğrafi sınırları hatta dil sınırlarını aşmasını sağlamıştır? Bunlara benzer pek çok soruya cevap verebilmek için Köroğlu destanının anlatıldığı bütün Türk boylarında ve diğer halklardaki anlatmalarının
mukayeseli olarak incelenmesi gerekmektedir. Bu amaçla hazırlanan "Köroğlu'nun Kazak Anlatmalar'ı" adlı eserde Kazakistan'da yapılan çalışmalar, "Anlatmaların Derlenmesi ve Neşredilmesi, Araştırma ve İncelemeler" başlıkları anltında tanıtılmış ve sözlü gelenekten derlenen yirmi dokuz Köroğlu anlatması kısaca özetlenip birbiriyle mukayese edilmiştir. Bu anlatmalardan yedisi transkripsiyonlu metinle birlikte Türkiye Türkçesine aktarılmış ve okuyuculara sunulmuştur.