Antranik Paşa

Antranik Ozanyan; Sivil halka hiçbir kinim yok. Ben yalnız beyler ve devlete karşıyım. Milliyetçi değilim. Bir tek millet tanırım. O da bütün ezilenlerin milletidir! Çünkü tüm ezilen milletlerin... umutları, büyük milletlerin küçük çıkarlarının çemberinde kaybolup gidiyor.''der. Böyle olunca, ''keşke savaşlar ve savaşların yarattığı kahramanlar olmasaydı!'' arzusu da havada kalır. Victor Hugo,''En güçlü ordular bile bir düşünce karşısında dağılabilir.''der. Ancak, savaşlar fetişleştirilince düşünce sersefil, kahramanların da önüne geçilemez olur. Antranik Çelebyan, elinizdeki kitabı kaleme alışının sebebini şöyle dillendirir: ''Komutan Antranik ve Ermeni haraketi üzerine her şeyi bildiğimi iddia etmiyorum. Yalnız büyük kahraman üzerine yazılmakta olan bu kitabın, bütünüyle gerçekçi olması için elimden gelen herşeyi yaptım. Ne kadar başarılı olduğuma, varsın okurlar karar versin! Şimdiki Ermeniler, Antranik Paşa'nın hayatı ve mücadelesi hakkında çok az şey bilir. Bu nedenle, çalışma halkın da anlayabileceği bir dille yazılmıştır. Ermeniler tarafından özgürlük ve yeniden yaşamak için verilen mücadeleyi tarih bilinci çerçevesinde anlatmayı hedeflemiştir. Bu tarihsel süreci değerlendiren, belki de ilk çalışmadır. Tamamen gerçeklere sadık, özlü bir metin oluşturmaya ve özel görüşlerimi saklı tutmaya özen gösterdim. Ermeni tarihinin tartışmalı olan sorunlarına yaklaşırken nesnel davranmaya çalıştım. Ermeni Haraketi'nin trajik ve kahramanlık boyutlarını anlaşılır bir dille gözler önüne seren bir kitaba ihtiyaç olduğuna inandım. Umarım kitabım bu boşluğu dolduracak, ilgilenen tüm araştırmacıların dikkatlerine değer bulunacaktır.'' Kitap, Antranik Paşa'nın anıları etrafında tarihi olguları Ermeni cephesinden sunmaktadır. Ön yargılı okunan tarihi elden geçirmek için son derece kapsayıcı bir belgesel olarak 1880 ve 1920 dönemini orijinal resimleriyle birlikte vermektedir.

Kitap, ''önce öğren sonra eleştir, kabul et ya da karşı çık'' prensibini savunan, özgürlükçü, aydınlanmacı ve içerdiği konuları tartıştıracak bir eserdir.